Πού κρύβουν τα λεφτά τους οι Ελληνες

Φουντώνει η μάχη των κρυφών καταθέσεων με ολοένα και περισσότερες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να επιδιώκουν εντοπισμό και φορολόγηση αδήλωτων κεφαλαίων που έχουν βρει – μέχρι σήμερα – ασφαλές καταφύγιο σε φορολογικούς και τραπεζικούς παραδείσους.

Τα σκήπτρα της Ελβετίας, μετά τις επιχειρούμενες συμφωνίες αποκάλυψης και φορολόγησης κρυφών καταθέσεων από τις κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστρίας και της Ελλάδας, φαίνεται να κερδίζουν ολοένα και περισσότερο η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ που εξακολουθούν να προσφέρουν τραπεζική εχεμύθεια. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, από το 2008 μέχρι σήμερα, διάφορες χώρες έχουν καταφέρει να εισπράξουν πρόσθετους φόρους 18,7 δισ. δολαρίων από περισσότερους από 100.000 φορολογουμένους οι οποίοι είχαν κρυμμένα λεφτά σε φορολογικούς παραδείσους. Η μάχη εντείνεται τις τελευταίες ημέρες, με τη Γερμανία να επανέρχεται στο προσκήνιο, ενώ έντονο είναι και το ελληνικό ενδιαφέρον. Η προκαταρκτική συμφωνία που επετεύχθη με τις ελβετικές Αρχές για φορολόγηση των αδήλωτων καταθέσεων γερμανών πολιτών με συντελεστές που αγγίζουν ακόμα και το 50% και αντάλλαγμα τη διατήρηση του τραπεζικού απορρήτου προσκρούει στις αντιδράσεις της γερμανικής αντιπολίτευσης. «Η συμφωνία είναι το πλυντήριο που θα ξεπλύνει τις ελβετικές τράπεζες από τη συνέργεια σε φοροδιαφυγή» τονίζει ο πρόεδρος του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ βάζοντας και τον φορολογικό παράδεισο των Αλπεων στην προεκλογική αρένα. Οι καταθέσεις Ελλήνων στην Ελβετία παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο και στην ελληνική προεκλογική σκηνή καθώς το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει συμφωνία πριν από τις εκλογές για τη φορολόγηση των αδήλωτων – ελληνικής προέλευσης – καταθέσεων στη χώρα αυτή. Τραπεζικές πηγές πάντως αναφέρουν ότι κατά τη μεγάλη φυγή κεφαλαίων της τελευταίας διετίας, οι Ελληνες προτίμησαν Κύπρο, Αγγλία και Γερμανία.

Κύπρος, Αγγλία και Γερμανία είναι, κατά σειράν, οι χώρες στις οποίες προτίμησαν κατά κόρον να στείλουν τα χρήματά τους οι έλληνες καταθέτες την τελευταία διετία. Συνολικά, τα σύνορα της χώρας πέρασαν περίπου 20 δισ. ευρώ από τις αρχές του 2010 μέχρι και σήμερα, το ένα τρίτο δηλαδή από τη συνολική μείωση κατά 60 δισ. ευρώ που υπέστησαν οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες το διάστημα αυτό. Ειδικότερα, πρωταθλήτρια ως προς τους δημοφιλείς προορισμούς «εξαγωγής» χρημάτων την τελευταία διετία αναδεικνύεται με διαφορά η Κύπρος καθώς εκεί έχει καταλήξει περίπου το 40% των κεφαλαίων που έφυγαν προς το εξωτερικό από τις ελληνικές τράπεζες.

Σε απόλυτα ποσά, περίπου 7,5 δισ. ευρώ πέρασαν από την Ελλάδα στην Κύπρο, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα επίσημα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου. Με βάση αυτά, στο τέλος του 2009, οι συνολικές καταθέσεις αλλοδαπών (εντός και εκτός ευρωζώνης) στα κυπριακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ανέρχονταν στα 17 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, στο τέλος του 2010 το ποσό είχε εκτιναχθεί στα 24,5 δισ. ευρώ, από τα οποία η μερίδα του λέοντος προήλθε από την Ελλάδα.

Θα πρέπει να σημειωθεί όμως ότι η τάση φυγής προς την Κύπρο σταμάτησε ουσιαστικά το 2010 καθώς το 2011 και ειδικά φέτος η Κύπρος δεν θεωρείται τόσο ασφαλής επενδυτική επιλογή. Πάντως, τα χρήματα αυτά όχι μόνο δεν επέστρεψαν στην Ελλάδα αλλά κάποια από αυτά έφυγαν για άλλους, πιο ασφαλείς προορισμούς.

Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκεται και η Αγγλία, στην οποία εκπατρίσθηκαν περισσότερα από 6,5 δισ. ευρώ – ή πάνω από το 30% του συνόλου. Οπως αναφέρουν τραπεζίτες πάντως, σημαντικά ποσά από αυτά που πήγαν στην Αγγλία δεν βρίσκονται πλέον στους τραπεζικούς λογαριασμούς καθώς επενδύθηκαν στη χώρα αυτή, κυρίως για αγορές ακινήτων.

Εκτός από τους ιδιώτες, και πολλές επιχειρήσεις, ειδικά εμπορικές και ναυτιλιακές, έβγαλαν χρήματα στο Λονδίνο, είτε για να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις τους που είχαν ανάγκη από μετρητά λόγω της κρίσης είτε για ασφάλεια.

Στην τρίτη θέση η Γερμανία. Στην τρίτη θέση των δημοφιλών προορισμών, έχοντας δεχθεί περί τα 4 δισ. ευρώ από έλληνες καταθέτες βρίσκεται η Γερμανία. Οπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, η ασφάλεια που προσφέρει η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αλλά και το γεγονός ότι πολλοί Ελληνες έχουν συγγενείς στη Γερμανία διευκόλυναν τη μεταφορά. Επιπλέον, ένα σημαντικό τμήμα από τα χρήματα αυτά μετατράπηκε σε ομόλογα του γερμανικού Δημοσίου, τα οποία αυτή τη στιγμή αποτελούν από τα πιο ισχυρά επενδυτικά «χαρτιά» όχι μόνο στην ευρωζώνη αλλά σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Μόνο 10% στην Ελβετία. Τέλος, και σε πείσμα των εικασιών και της φημολογίας, στην Ελβετία πήγε «μόνο» το περίπου 10% των καταθέσεων που έφυγαν την τελευταία διετία από τις ελληνικές τράπεζες, δηλαδή περίπου 2 δισ. ευρώ.
Και αυτό, σύμφωνα με τους τραπεζίτες, έγινε για δύο λόγους: ο πρώτος έχει να κάνει με τα συμβολικά, συχνά μηδενικά, επιτόκια που δίνουν οι ελβετικές τράπεζες και λειτουργούν ως αντικίνητρο. Ο βασικότερος όμως είναι ότι οι μεγάλες ελβετικές τράπεζες ασχολούνται ουσιαστικά με μεγάλες καταθέσεις, θέτοντας συχνά όρια της τάξης των 200.000 ή των 500.000 ευρώ και αυστηρούς όρους για μικρότερα ποσά. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι στην Ελβετία δεν υπάρχουν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ από έλληνες καταθέτες. Πρόκειται όμως για χρήματα που βρίσκονται εκεί πριν από την κρίση, από μεγάλες εταιρείες ή πολύ πλούσιους ιδιώτες.

Τα ποσά αυτά για τα οποία δεν υπάρχει σαφής εκτίμηση είναι το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης που αναμένεται αρχίσει εκ νέου μετά το Πάσχα μεταξύ της ελληνικής και της κυβέρνησης της Ελβετίας με στόχο να υπογραφεί συμφωνία φορολόγησής τους. Πάντως, όπως αποκάλυψαν χθες «ΤΑ ΝΕΑ», οι Ελληνες φοβούμενοι ότι θα φορολογηθούν σηκώνουν τις καταθέσεις τους και από την Ελβετία προτιμώντας άλλους προορισμούς.

dou.gr