Μεγάλη απάτη πίσω από τα…αθώα SMS

Δεκάδες μηνύματα κατακλύζουν τα κινητά χιλιάδων συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας, παρακινώντας τους να λάβουν μέρος σε διαγωνισμούς και ψηφοφορίες. Πίσω όμως από τα αθώα αυτά μηνύματα φαίνεται ότι κρύβεται μια καλοστημένη απάτη εκατομμυρίων ευρώ, από συγκεκριμένες τηλεπικοινωνιακές εταιρείες – «φαντάσματα», με θύματα χιλιάδες ανυποψίαστους χρήστες κινητών τηλεφώνων, τους οποίους χρεώνουν υπέρμετρα, δίχως οι ίδιοι να γνωρίζουν το παραμικρό.

Η περίπτωση ενός γιατρού από την Καλαμάτα είναι χαρακτηριστική. Ο συγκεκριμένος γιατρός, συνδρομητής σε μεγάλη εταιρεία κινητής τηλεφωνίας, έστειλε πριν από μερικούς μήνες ένα απλό SMS στον πενταψήφιο αριθμό τύπου 54ΧΧΧ, που εμφανιζόταν στην οθόνη τηλεοπτικής εκπομπής, προκειμένου να συμμετάσχει στη συζήτηση που διεξαγόταν. Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, όπως ίδιος καταγγέλλει στα «Επίκαιρα», ξεκίνησε ο καθημερινός του Γολγοθάς. Το κινητό του τηλέφωνο άρχισε να κατακλύζεται με δεκάδες μηνύματα, που τον ρωτούσαν εάν επιθυμεί να μάθει το πότε θα πεθάνει ή ποιον θα παντρευτεί ή εάν θέλει να λάβει μέρος σε συγκεκριμένο διαγωνισμό με έπαθλο ταξίδι. Η συχνότητα, δε, των μηνυμάτων ήταν τέτοια, που ο ίδιος άρχισε να ενοχλείται και προσπάθησε να βρει κάποιο τρόπο για να απαλλαγεί από τη συνεχή ροή των μηνυμάτων αυτών. Για κακή του τύχη όμως, όταν απευθύνθηκε σε ένα από τοπικά καταστήματα κινητής τηλεφωνίας, οι υπάλληλοι τον ενημέρωσαν ότι δεν γνωρίζουν πώς να τον εξυπηρετήσουν κι έτσι το «έργο» των ανούσιων μηνυμάτων συνεχίστηκε επί μήνες.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, όταν κάποια στιγμή πήρε τα στα χέρια του τον αναλυτικό λογαριασμού του κινητού του τηλεφώνου, διαπίστωσε με έκπληξη ότι όλα αυτά τα ανεπιθύμητα μηνύματα όχι μόνο δεν ήταν δωρεάν, αλλά χρεώνονταν προς 1,68 ευρώ το καθένα, που μαζί με το ΦΠΑ άγγιζαν τα 2 ευρώ. Δυστυχώς, το συγκεκριμένο περιστατικό δεν ήταν το μόνο. Παρόμοια περιστατικά και καταγγελίες έχουν καταγραφεί κατά χιλιάδες σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, με θύματα ανυποψίαστους χρήστες κινητών τηλεφώνων, που όλοι έχουν να αναφέρουν την προσωπική τους ιστορία. Η υπόθεση θυμίζει κάτι από τη φράση «στο ίδιο έργο θεατές», αφού ο τρόπος εξαπάτησης ήταν  πανομοιότυπος, με πρωταγωνιστές αθώους πολίτες. Με το που έστελνε κανείς ένα απλό μήνυμα σε κάποιον από τους πενταψήφιους αριθμούς τύπου 54ΧΧΧ, ξεκινούσε ένα… πάρτι κρυφών χρεώσεων, το οποίο  συνεχιζόταν επί μήνες, αποφέροντας στις εταιρείες κέρδη εκατομμυρίων ευρώ. Σε μερικές περιπτώσεις η κομπίνα ήταν τόσο καλά στημένη, ώστε απαιτούνταν μεγάλη παρατηρητικότητα για να το αντιληφθεί κανείς, αφού οι χρεώσεις ήταν προσεγμένες, ανάλογα με το ύψος του λογαριασμού του χρήστη. «Μόνο στους τελευταίους έξι μήνες έχουν καταγραφεί γύρω στις 1.300 επώνυμες καταγγελίες πολιτών, που φέρονται να έχουν πέσει θύματα αυτής της καλοστημένης απάτης», αναφέρει ο προϊστάμενος της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κ. Μανώλης Σφακιανάκης. Ανάλογες καταγγελίες έχουν γίνει και στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), αλλά και στον Συνήγορο του Πολίτη. Οι δυο ανεξάρτητες Αρχές βρίσκονται σε στενή συνεργασία με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, προκειμένου να δοθεί λύση στο θέμα και να επιβληθούν πρόστιμα σε βάρος αυτών των εταιρειών. Για την υπόθεση έχει ενημερωθεί και η προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών κυρία Ελένη Χάικου, η οποία «διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής έρευνας, προκειμένου να χυθεί άπλετο φως στην υπόθεση», όπως υπογραμμίζει ο κ. Σφακιανάκης.

Παραβάσεις σε βαθμό κακουργήματος

Από τα μέχρι στιγμής δεδομένα προκύπτουν σαφείς παραβάσεις του Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΕΤΤ αλλά και του Ποινικού Κώδικα και δεν αποκλείεται να ασκηθούν διώξεις κακουργηματικού χαρακτήρα, ενώ η επιβολή προστίμων θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, τα μηνύματα που κατέφθαναν στα κινητά των χρηστών αποτελούν πράξη κακουργηματικού χαρακτήρα. Το άρθρο 383 του Ποινικού κώδικα ορίζει ότι οποιαδήποτε γεγονότα παρουσιάζονται ως αληθή με σκοπό το κέρδος συνιστούν κακούργημα, εκτός και εάν οι εν λόγω εταιρείες όντως προέβλεψαν σωστά κάποια… μελλοντικά ζευγάρια, «κλέβοντας» τη δόξα από μέντιουμ και χαρτορίχτρες. Επιπλέον, με βάση τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΕΤΤ, οι εταιρείες όφειλαν όχι μόνον να αναρτήσουν στις προωθητικές τους ιστοσελίδες τους όρους χρέωσης της υπηρεσίας, αλλά και το τηλέφωνο εξυπηρέτησης των καταναλωτών και την επωνυμία της εταιρείας. Οι πληροφορίες αυτές θα έπρεπε να είναι ευδιάκριτες και άμεσα προσβάσιμες από τον καταναλωτή χωρίς να χρειάζεται  ο ίδιος να τις αναζητήσει.  Αντ’ αυτού, οι πολίτες που εξαπατήθηκαν επιδόθηκαν σε ένα μαραθώνιο, προκειμένου να έρθουν σε επαφή με κάποιον από τους υπεύθυνους των εταιρειών, αλλά μάταια. Ουδέποτε απάντησε κανείς στις επίμονες κλήσεις  τους και το μόνο που άκουγαν στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν κάποια ηχογραφημένα μηνύματα ή το συνηθισμένο «ποίημα» των αυτόματων τηλεφωνητών. Και σαν να μην έφταναν αυτά, η βασική τους υποχρέωση να ενημερώσουν τους πελάτες του για το κόστος των υπηρεσιών τους αποδείχθηκε όνειρο θερινής νυκτός. Όχι μόνο δεν ενημέρωσαν ως όφειλαν εξαρχής για το κόστος των μηνυμάτων, αλλά ουδέποτε έστειλαν και κάποιο μήνυμα που να ενημερώνει για την πορεία των χρεώσεων. Όσο για το εάν επιθυμούσαν τα θύματα να γίνουν μέλη της συγκεκριμένης υπηρεσίας ούτε λόγος, αφού φαίνεται ότι βασική εμπορική πολιτική των εταιρειών αυτών είναι να αποφασίζουν οι ίδιες για τον πελάτη… Η υπόθεση έχει φτάσει και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής να αποδεικνύεται κόλαφος για τις εταιρείες. Σύμφωνα με αυτή, απαγορεύεται ρητά με βάση την κοινοτική οδηγία 2005/29/ΕΚ η «άμεση και μεταγενέστερη πληρωμή εταιρειών για προϊόντα ή υπηρεσίες που παρέχουν, τα οποία ουδέποτε ζητήθηκαν από τον καταναλωτή». Με λίγα λόγια, δηλαδή, οι χρεώσεις των εταιρειών ήταν πέρα για πέρα παράνομες και καταχρηστικές.

Κανείς δεν γνωρίζει τίποτα…

Αρκετά από τα θύματα υποστηρίζουν ότι σημαντικό μερίδιο ευθύνης φέρουν και οι μεγάλες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες, ωστόσο, αρνούνται οποιαδήποτε σχέση. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τα μέχρι τώρα στοιχεία των ερευνών δεν προκύπτει καμία σαφής ένδειξη για ανάμειξη των εταιρειών αυτών που να συνιστά παράβασή ή συνεργία. Οι μεγάλες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας συνάπτουν εμπορικές συμφωνίες με αυτού του είδους τις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, στις οποίες ορίζεται ρητά ότι οι «τρίτοι πάροχοι των υπηρεσιών φέρουν την ευθύνη για την ασφάλεια, το σύννομο και την εγκυρότητα των υπηρεσιών τους και ενημερώνουν σχετικά». Ουσιαστικά, αυτό που κάνουν είναι να προσφέρουν  τις τηλεπικοινωνιακές γραμμές για τη ροή των μηνυμάτων από τα πενταψήφια νούμερα και από κει πέρα «νίπτουν τας χείρας τους».

Cretalive/Επικαιρα-τελεκομνιους