ΕΛΣΤΑΤ: Γυρίσαμε στο… 2003

Κάτω από το επίπεδο του έτους 2003 υποχώρησε το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα το έτος 2015, συνεχίζοντας μια πτωτική πορεία που ξεκίνησε από το 2009 και εντάθηκε με την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκαν με τα μνημόνια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του έτους 2015 κατρακύλησε στο επίπεδο των 16.181 ευρώ, από 16.336 ευρώ το 2014, 16.475 ευρώ το 2013, 17.311 ευρώ το 2012, 18.643 ευρώ το 2011, 20.324 ευρώ το 2010, 21.386 ευρώ το 2009 και 21.845 ευρώ το έτος 2008, που ήταν και το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ που καταγράφηκε διαχρονικά.

Σε σύγκριση με το έτος 2008, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του 2015 είναι μειωμένο κατά 26%, ενώ σε σύγκριση με το 2014 η ποσοστιαία μείωση είναι 0,8%. Η μεγαλύτερη μείωση από έτος σε έτος καταγράφηκε το 2011, όταν υποχώρησε κατά 8,3% σε σύγκριση με το 2010.

Σημειώνεται πως το ύψος του ΑΕΠ του έτους 2015 είναι χαμηλότερο και από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του έτους 2003, όταν είχε διαμορφωθεί σε 16.371 ευρώ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.

Η μείωση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ ξεκίνησε από το 2009 και επιταχύνθηκε από το 2010 με τα σκληρά περιοριστικά μέτρα των μνημονίων, που μείωσαν μισθούς, συντάξεις επιχειρηματικά κέρδη και αύξησαν τη φορολογία εισοδήματος και κεφαλαίου, καθώς και με τη δραματική συρρίκνωση της παραγωγικής και επενδυτικής δραστηριότητας στην ίδια περίοδο που επέφερε η ύφεση.

Η εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ ακολουθεί την εξέλιξη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, το οποίο από το 2008 έως και το 2015 μειώθηκε κατά 27,4% ή κατά 66,3 δισ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση να την καταγράφει το έτος 2011, όταν υποχώρησε κατά 19 δισ. ευρώ, ενώ σημειώθηκε και ρεκόρ ύφεσης κατά 9,1%. Αξίζει να σημειωθεί πως το ύψος του ΑΕΠ μειώθηκε και το έτος 2014 κατά 2,7 δισ. ευρώ, παρά την πραγματική μεταβολή που ΑΕΠ κατά 0,7%, με την εξέλιξη αυτή να οφείλεται στην επίδραση του αποπληθωρισμού.

Κατά την ίδια σύγκριση, από το 2008 έως και το 2015 οι αμοιβές εξηρτημένης εργασίας υποχώρησαν δραματικά κατά 31,2%, λόγω των αλλεπάλληλων περικοπών των μισθών. Το ύψος τους το 2015 διαμορφώθηκε σε 57.078 εκατ. ευρώ από 82.947 εκατ. ευρώ το 2008. Με εξαίρεση το 2009, που το σύνολο των αμοιβών αυξήθηκε κατά 1.927 εκατ. ευρώ, από το 2010 και μετά τέθηκαν σε πτωτική τροχιά, με τη μεγαλύτερη μείωση να σημειώνεται το 2011 κατά 8.881 εκατ. ευρώ.

Ενδεχομένως ο κύκλος των μειώσεων των αποδοχών να μην έχει κλείσει ακόμη, δεδομένου ότι οι δανειστές εξακολουθούν να πιέζουν για μεγαλύτερες μειώσεις μισθών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

Την κατιούσα πήρε τα τελευταία χρόνια και η κατανάλωση των νοικοκυριών. Από το 2008 έως και το 2015 μειώθηκε κατά 25,8% ή κατά 41.007 εκατ. ευρώ, ενώ το ύψος της διαμορφώθηκε σε 118.101 εκατ. ευρώ, από 159.108 εκατ. ευρώ που ήταν το 2008. Το 2015 σε σύγκριση με το 2014 μειώθηκε κατά 1.285 εκατ. ευρώ.

Νέα επιδείνωση

Το ΑΕΠ και τα επιμέρους μεγέθη του ενδεχομένως να επιδεινωθούν περαιτέρω και το 2016, εάν η οικονομία δεν καταφέρει να ξεφύγει από την ύφεση. Η επίσημη πρόβλεψη του μνημονίου και της κυβέρνησης δείχνει για φέτος ύφεση 0,3%, από ύφεση 0,2% το 2015. Νεότερες εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών και της κυβέρνησης συνολικότερα δεν αποκλείουν η οικονομία να περάσει σε φάση ανάκαμψης σημειώνοντας θετικό πρόσημο το ΑΕΠ.

Την εκτίμηση αυτή ενστερνίζεται μόνο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που προβλέπει ανάπτυξη 0,1% φέτος, ενώ επιμένουν πως η οικονομία θα βρεθεί σε ύφεση άλλοι φορείς, μεταξύ των οποίων και η Τράπεζα της Ελλάδος. ΕΛΛ-0,10% Για το 2017 όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στην παραδοχή πως η οικονομία θα περάσει σε αναπτυξιακή τροχιά, αλλά με σοβαρές αποκλίσεις ως προς το μέγεθος. Το μνημόνιο προβλέπει +2,7%, το ΔΝΤ ανεβάζει τον πήχη στο +2,9%, ενώ άλλες εκτιμήσεις τον κατεβάζουν κάτω από το 2%.

newmoney.gr