Εμείς, Φινλανδοί πότε θα γίνουμε;

Την εποχή που στο Υπουργείο Παιδείας βρισκόταν η Άννα Διαμαντοπούλου γινόταν πολύς λόγος για το περίφημο φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα. Στις καινοτομίες του – υποτίθεται – στηρίχτηκαν κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν στην πολύπαθη ελληνική εκπαίδευση. Πλην όμως ανεπιτυχώς.

Κι αυτό γιατί το εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας είναι εντελώς αντισυμβατικό, και πολύ δύσκολα μπορεί να ενσωματωθεί σε συστήματα όπως το ελληνικό που βασίζονται στον εξεταστικό μαραθώνιο και τη βαθμοθηρία. Στη Φινλανδία, όλα είναι διαφορετικά.  Καταρχήν, το σημερινό τους σύστημα είναι προϊόν μιας γιγαντιαίας μεταρρύθμισης που έγινε στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και έκτοτε δεν έχει υπάρξει καμία μεταβολή.

Οι μικροί Φινλανδοί πάνε στο σχολείο, σχετικά αργά, στα 7 τους χρόνια. Στη συνέχεια μέχρι τα 16 τους η φοίτηση είναι υποχρεωτική και κατόπιν έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στο Λύκειο και το Τεχνολογικό Ινστιτούτο, όπως λέγεται η τεχνική εκπαίδευση στη σκανδιναβική αυτή χώρα. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους οι μαθητές συμμετέχουν στις γενικές εθνικές εξετάσεις για την απόκτηση ισότιμου, εθνικού απολυτηρίου.

Δεν πάνε όλοι στο Πανεπιστήμιο και όσοι αποφασίσουν να πάνε, συμμετέχουν σε εξεταστική διαδικασία που διοργανώνει και αξιολογεί το ίδιο το ανώτατο ίδρυμα στο οποίο θέλουν να φοιτήσουν. Η δημόσια εκπαίδευση στη Φινλανδία προσφέρει γενικές γνώσεις, ένα πλήρες γεύμα σε καθημερινή βάση, διδακτικό υλικό,  μετακίνηση σε όλους τους μαθητές – όσο μακριά κι αν είναι το σπίτι τους – δραστηριότητες που τα Ελληνόπουλα κάνουν στα φροντιστήρια όπως ξένες γλώσσες, πληροφορική, θεατρική αγωγή, αθλήματα, εικαστικά. Οι μαθητές δηλαδή επιστρέφουν το απόγευμα στο σπίτι, αλλά δεν χρειάζεται να μελετήσουν για την επόμενη μέρα. Το έχουν ήδη κάνει στο σχολείο, όπου υπάρχει στο ημερήσιο πρόγραμμα και συγκεκριμένη ώρα για τις εργασίες και τις ασκήσεις τους.

Όλα αυτά φαντάζουν ανεδαφικά. Κι όμως στη Φινλανδία λειτουργούν. Ίσως το μοναδικό που θα μπορούσαμε να κάνουμε υιοθετώντας τη φινλανδική πρακτική είναι μια μεταρρύθμιση ουσίας. Πώς; Μόνο με έναν τρόπο. Με πολιτειακή πρωτοβουλία. Με την ευθύνη του Προέδρου της Δημοκρατίας να διαμορφωθεί ένα ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα, τα κόμματα να δεσμευτούν ότι θα το τηρήσουν απαρέγκλιτα και να ξεκινήσουν οι αλλαγές χρόνο με το χρόνο από το Νηπιαγωγείο μέχρι τα Πανεπιστήμια. Θα χρειαστούν χρόνια. Όμως είναι καλύτερο ένα σύστημα που προχωρεί και εξελίσσεται σταδιακά, παρά ένα σύστημα που βάζει στο δοκιμαστικό σωλήνα μαθητές – πειραματόζωα, για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του εκάστοτε Υπουργού Παιδείας που πιστεύει ακράδαντα ότι είναι η μετεμψύχωση του Παπανούτσου.

ekriti.gr