Κομισιόν: Η μετατροπή πρώην στρατοπέδων σε πάρκα μπορεί να χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ

Ο κ. Hahn σημειώνει ότι ο προσδιορισμός ακίνητων περιουσιακών στοιχείων για ιδιωτικοποιήσεις, οι σχετικές προπαρασκευαστικές ενέργειες και η μεταφορά τους στο ελληνικό ΤΑΙΠΕΔ εμπίπτει στην αρμοδιότητα των ελληνικών αρχών. Ωστόσο, τα έργα που αφορούν στη δημιουργία αστικών πάρκων “μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή”, αν και η επιλογή και η υλοποίηση τέτοιων έργων εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ελληνικών αρχών.

Ο κ. Poto?nik σημειώνει ότι τα έργα που αφορούν την αστική ανάπτυξη ή την αποκατάσταση των χωματερών και των χώρων απόθεσης επικίνδυνων αποβλήτων θα μπορούσαν να συγχρηματοδοτηθούν μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, είτε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος για το Περιβάλλον είτε στο πλαίσιο του σχετικού Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, εναπόκειται στις ελληνικές αρχές να προτείνουν, να εκπονούν και να υλοποιούν ανάλογα έργα.

Ο Ν. Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά: «Η εκποίηση των πρώην στρατοπέδων, αντί να βοηθήσει τη χώρα να ανταπεξέλθει στην κρίση, θα της στερήσει πολύτιμους ελεύθερους χώρους, οι οποίοι αν μετατραπούν σε μητροπολιτικά πάρκα μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην αποσυμφόρηση της Θεσσαλονίκης, στην αύξηση του απαράδεκτα χαμηλού ποσοστού πρασίνου που η αναλογία πρασίνου-τσιμέντου που υπάρχει την κατατάσσει σε μια από τις 10 χειρότερες της πόλεις της Ευρώπης, αλλά και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Η επιλογή βρίσκεται αποκλειστικά στη διάθεση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία, ωστόσο, δεν πρέπει να λειτουργεί ερήμην των πολιτών. Πάντως επιβεβαιώνεται ότι παρόμοιες δράσεις μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την ΕΕ ιδιαίτερα στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής και περιφερειακής ανάπτυξης. Η κυβέρνηση και η αυτοδιοίκηση μπορεί να αξιοποιήσει αδιάθετους πόρους του ΕΣΠΑ ή πόρους από την επόμενη προγραμματική περίοδο, εφόσον προετοιμαστεί κατάλληλα. Και η αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος μπορεί να έχει ισχυρή υποστήριξη, όπως αποδεικνύει η συμμετοχή των πολιτών στις πρωτοβουλίες για τους χώρους των πρώην στρατοπέδων».

Θέμα: Επικίνδυνες συνθήκες για τη δημόσια υγεία στο πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου Θεσσαλονίκης και επιπλοκές από την άρνηση απόδοσής του στον τοπικό Δήμο

Το αίτημα για μετατροπή του πρώην Στρατοπέδου Καρατάσιου, 689 στρεμμάτων, στη Δυτική Θεσσαλονίκη, σε Μητροπολιτικό Πάρκο τυγχάνει ευρείας απήχησης στους πολίτες της Θεσσαλονίκης. Η τοπική κοινωνία έχει εκφράσει πολλές φορές την αντίθεσή της στην τσιμεντοποίηση του χώρου, με ψηφίσματα και αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Πολίχνης . Πολίτες έχουν αναπτύξει εκεί πρωτοποριακές δράσεις πολιτισμού, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και αστικών καλλιεργειών στις κατευθύνσεις της Πράσινου Βίβλου της ΕΕ για το αστικό περιβάλλον . Οι στρατιωτικές αρχές  έχουν παραχωρήσει 120,4 στρέμματα στον τοπικό Δήμο, αλλά πριν δύο μήνες γνωστοποίησαν με επιστολή τους ότι θα προχωρήσουν σε διοικητική αποβολή του από τον χώρο αυτό . Στην υπόλοιπη έκταση του στρατοπέδου, που παραμένει υπό στρατιωτική διαχείριση, καταγγέλλεται κακή χρήση, ιδιαίτερα όσον αφορά στα επικίνδυνα απόβλητα από πλάκες αμιάντου, οι ίνες των οποίων διασκορπίζονται απρονόητα από ασκήσεις βαρέων οχημάτων εντός του στρατοπέδου , αποτελώντας κίνδυνο για τη δημόσια υγεία των κατοίκων των γειτονικών του στρατοπέδου περιοχών. Υπάρχει, επίσης, εγκαταλειμμένη χωματερή, για την οποία δεν έχουν γίνει έργα αποκατάστασης.

1. Έχει ενημέρωση από τις αρχές του Κ – Μ για την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στο πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου; Αν ναι, τι προτίθεται να κάνει ώστε να προστατευθεί η δημόσια υγεία και το δικαίωμα σε καθαρό περιβάλλον;

2. Θεωρεί ότι στο πλαίσιο της αστικής αναζωογόνησης, της περιβαλλοντικής προστασίας και της καλύτερης διαχείρισης του αστικού χώρου, μπορεί να συνεργαστεί με το Κ – Μ για να μεταβιβαστεί ο συγκεκριμένος χώρος στον Δήμο και να χρησιμοποιηθεί ως χώρος πρασίνου;

3. Η μετατροπή του σε μητροπολιτικό πάρκο, η ενδυνάμωση της συμμετοχής των πολιτών σε περιβαλλοντικές και πολιτιστικές δράσεις κι αστικούς κήπους, η συντήρηση των ιστορικών μνημείων του καθώς κι έργα εξυγίανσης της χωματερής και των χώρων με επικίνδυνα απόβλητα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν έργο επιλέξιμο για συγχρηματοδότηση από αδιάθετους πόρους του ΕΣΠΑ ή γενικότερα στο πλαίσιο της περιφερειακής ανάπτυξης, αστικής αναζωογόνησης και κοινωνικής συνοχής;

Απάντηση του κ. Poto?nik εξ ονόματος της Επιτροπής (6.3.2013)

1. Η Επιτροπή δεν έχει ενημερωθεί για την κατάσταση που περιγράφεται από τις αρχές του κράτους μέλους.

2. Η χρήση γης, με εξαίρεση τη διαχείριση αποβλήτων, διέπεται από αποφάσεις που πρέπει να λαμβάνονται ομόφωνα σε επίπεδο ΕΕ. Τα θέματα ιδιοκτησίας αφορούν αποκλειστικά τις ενδιαφερόμενες εθνικές αρχές. Η Επιτροπή δεν έχει καμία αρμοδιότητα παρέμβασης.

3. Τα έργα που αφορούν την αστική ανάπτυξη ή την αποκατάσταση των χωματερών και των χώρων απόθεσης επικίνδυνων αποβλήτων θα μπορούσαν να συγχρηματοδοτηθούν μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, είτε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος για το Περιβάλλον είτε στο πλαίσιο του σχετικού Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος, εφόσον ανταποκρίνονται στα καθορισμένα κριτήρια επιλεξιμότητας και έχουν επιλεγεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες και τα καθιερωμένα κριτήρια. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τα αναγκαία χρηματοδοτικά μέσα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, εναπόκειται στις ελληνικές αρχές να προτείνουν, να εκπονούν και να υλοποιούν ανάλογα έργα.

Ερώτηση E-000250/2013 προς την Επιτροπή

Θέμα: Επιπτώσεις από πιθανή ιδιωτικοποίηση των πρώην στρατοπέδων της Θεσσαλονίκης

Τα πρώην στρατόπεδα της Θεσσαλονίκης έχουν γίνει κατά το παρελθόν αντικείμενο αντιπαράθεσης καθώς η αναγκαιότητα για τη μεταβίβασή τους στην τοπική αυτοδιοίκηση έχει γίνει αποδεκτή, αλλά υπάρχουν συνεχείς υπαναχωρήσεις. Πολιτιστικοί και οικολογικοί φορείς της Θεσσαλονίκης ανησυχούν για το ενδεχόμενο αυτά να περιέλθουν στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και να εκποιηθούν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, στερώντας τους πολίτες από πολύτιμους χώρους πρασίνου και δράσεων πολιτισμού  . Η Θεσσαλονίκη υποφέρει από σοβαρή ατμοσφαιρική ρύπανση, ιδιαίτερα εξαιτίας των υψηλών συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων PM 10 και PM 2,5, που αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία των πολιτών, αλλά και της πυκνής δόμησης.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Έχει ενημέρωση από τις αρχές του κράτους μέλους για το ενδεχόμενο να μεταβιβαστούν τα πρώην στρατόπεδα της Θεσσαλονίκης στο ΤΑΙΠΕΔ με στόχο οικιστική ή άλλη εκμετάλλευση για δημοσιονομικούς λόγους;

2. Η δόμηση αυτών των χώρων είναι συμβατή με τις κατευθύνσεις της Πράσινης Βίβλου της ΕΕ για το αστικό περιβάλλον  , όπου ορίζεται ως ελάχιστο αποδεκτό επίπεδο χώρων πρασίνου τα 10 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο, όταν η Θεσσαλονίκη διαθέτει μόλις 2,41;

3. Είναι συμβατή με την ευρωπαϊκή νομοθεσία η κατεδάφιση κτηρίων εντός αυτών των στρατοπέδων που έχουν χαρακτηριστεί «ιστορικά πολιτιστικά μνημεία»;

4. Η δημιουργία μητροπολιτικών πάρκων σε αυτά τα στρατόπεδα, σε συνδυασμό με άλλες δράσεις αστικής αναζωογόνησης, ανάδειξης και συντήρησης ιστορικών πολιτιστικών μνημείων, θα μπορούσε να αποτελέσει έργο επιλέξιμο για συγχρηματοδότηση από αδιάθετους πόρους του ΕΣΠΑ ή άλλες ευρωπαϊκές πηγές;

5. Θεωρεί ότι οι διατάξεις του νόμου 2745/1999 περί οικιστικής ανάπλασης των πρώην στρατοπέδων, που παραχωρούν μεγάλο μέρος της έκτασής τους για εξυπηρέτηση γενικών οικιστικών αναγκών του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων, συνάδει με τους κανόνες χωροταξικού σχεδιασμού και ισονομίας των πολιτών;

1. – 2. Η Επιτροπή δεν έχει λάβει γνώση του θέματος που τέθηκε και δεν μπορεί να σχολιάσει τη διαθέσιμη ποσότητα χώρων πρασίνου. Ο προσδιορισμός ακίνητων περιουσιακών στοιχείων για ιδιωτικοποιήσεις, οι σχετικές προπαρασκευαστικές ενέργειες και η μεταφορά τους στο ελληνικό Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) εμπίπτει στην αρμοδιότητα των ελληνικών αρχών. Ο κ. βουλευτής μπορεί να συμβουλευτεί πρόσφατες εκδόσεις που ακολούθησαν την έκδοση της Πράσινης Βίβλου . Ωστόσο, αυτά τα έγγραφα δεν περιέχουν δεσμευτικές διατάξεις για τα κράτη μέλη.

3. Η διατήρηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς είναι θέμα ύψιστης σημασίας. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 167 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα να εξετάσει το ζήτημα, το οποίο εμπίπτει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών.

4. Τα έργα που αφορούν τη δημιουργία αστικών πάρκων μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή με την προϋπόθεση ότι πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Σύμφωνα με την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, η επιλογή και η υλοποίηση έργων, στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή, εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ελληνικών αρχών. Ο κ. βουλευτής θα πρέπει, επομένως,  να επικοινωνήσει με τον αρμόδιο φορέα:

Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 65, Κτίριο ZEDA, 570 01, Πυλαία Θεσσαλονίκης

Τηλ.: 2313 321 700

Ioraiopoulou @ mou.gr

5. Όταν εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ, τα κράτη μέλη οφείλουν να σέβονται την αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου που διατυπώνεται στο άρθρο 20 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Ωστόσο, από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην ερώτηση, δεν προκύπτει ότι ο Ν. 2745/1999 έχει σχέση με την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ. Ως εκ τούτου, εναπόκειται στις εθνικές αρχές να προβούν στην αξιολόγηση που ζητά ο κ. βουλευτής, σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και διεθνή νομοθεσία.

neakriti