“Η πόλη μας τα Χανιά” του Μανώλη Μυλωνά
Ο Μανώλης Μυλωνάς έχει γράψει ένα εξαιρετικό βιβλίο για τα παλιά Χανιά. Η μνήμη του φέρνει τα προπολεμικα, της κατοχής και μεταπολεμικά Χανιά, τόσο ζωντανά σαν να βλέπει κανείς ταινία!!
Πλανόδιος, γυρολόγος ο ίδιος μικρος, για τις ανάγκες της ζωής, αποτύπωσε καλα μεσ’ το μυαλό του σαν “κομπιούτερ… τα στενά, τους δρόμους, τα μαγαζιά, τα ονόματα και πολλά περιστατικά και τα περικλείειι στο βιβλίο του “Τα Χανιά η πόλη μας”
Οι γονείς μου ήταν από την Μικρά Ασία, συγκεκριμένα από της Παλιές Φώκιες 40 χιλιόμετρα βόρεια της Σμύρνης. Το 1922 ύστερα από πολλές περιπέτειες κατάληξαν με τις οικογένειές τους στα Χανιά της Κρήτης. Από την οικογένεια του πατέρα μου με απώλεια τον παππού μου που έμεινε αιχμάλωτος και χάθηκε και την οικογένεια της μητέρας μου με απώλεια το μικρό τους αδερφάκι τον Ηλεία που πέθανε στα Γρεβενά. Τον πατέρα μου τον λέγανε Αντώνη και την μητέρα μου Κωσταντία, παντρεύτηκαν το 1929 και κατοίκησαν τέρμα στην οδό Θεοτοκούλου Τοπανά προς την μεριά του Φιρκά. Όλο το νοικοκυριό τους αποτελούνταν από ένα μεγάλο δωμάτιο με συγκατοικία και με άλλες οικογένειες, όλοι Μικρασιατικής καταγωγής.
…..
Μια φορά την εβδομάδα μας δίνανε μια φλιτζάνα λάδι ή φακές ή κουκιά ή φασόλες ή λίγη ζάχαρη, τέλος πάντων λίγα από όλα. Επίσης το διάστημα της κατοχής πουλούσα κάστανα φιστίκια σποροστράγαλα και χοχλιδάκια, επίσης είχα φτιάξει μια ξύλινη μόστρα και πουλούσα τσιγάρα σπίρτα τσιγαρόχαρτα και ότι φανταστεί ο άνθρωπος το έκανα για να μπορέσουμε να ζήσουμε και έτσι τους δρόμους των Χανίων τους γύριζα πολλές φορές και τους είχα μάθει πολύ καλά.
……
Εδώ τελειώνω με την πλατεία της αγοράς και θα ασχοληθούμε πως ήταν μέσα μπαίνοντας. Δεξιά ήταν ο Σταθμός Χωροφυλακής απέναντι ήταν ένα μαγειρείο και του Δημητράκη το ψιλικατζίδικο και ο πάγκος ενός μπαλωματή που έσιαζε και ομπρέλες του Μπάρμπα Βασίλη που ήταν Μικρασιάτης και έμενε στην πλατειά Ρουγά. Προχωρώντας του Παπαδάκη που πουλούσε σχεδόν όλο σαρδέλες ένα συνεχεία του Κοματσαλάκη Τυριά και Μπακαλική, ο Μπατσελιουδάκης είχε ποτά και οινοπνεύματα, το εμπορομανάβικο των αδερφών Κανιτσάκη και εν συνεχεία του Ρενιέρη ποτοποιία το καφενείο στην γωνιά, απέναντι του Μαυρογένη που πουλούσε τυριά στη μέση ακριβώς πουλούσε τις ντόπιες και αθηναϊκές εφημερίδες ο Κώστας Σπετσάκης, δίπλα στου Μαυρογιάννη ο Κουσκουμπεκάκης που είχε μπακαλική ο Κυρούσης με τυριά εν συνεχεία ο Σαβάκης και απέναντι ο Χάλαρης και Παλίκαρης, επίσης είδη μπακαλικής. Από την μεριά της αγοράς ανατολικά προς δυτικά ήταν κασάπικα και ψαράδικα του Τσιριντάνη του Μεμέτη που ήταν Τούρκος του Μίχελα του Ζεμπέκου του Ντραμουντάνη του Πετράκη που ήταν και παλαιστής του Γιώργου του Κουφού του Ζερβού το πατσατσίδικο και του Πεντάρη κασάπικο.
…..
Μετά έχομε το κατάστημα υφασμάτων του Στεφανουδάκη και φτάνουμε στην γωνία για τα στιβανάδικα που ήταν το φωτογραφείο του Τραχαλάκη, ακριβώς απέναντι του Μπαλαντινού του Μανωλάκη το μεγάλο κατάστημα που σιάζανε της κρητικιές ενδυμασίες και δίπλα στη γωνία του Μπαλαντινού το οινοπωλείο και μετά ο δρόμος που πηγαίνει στον Άγιο Κωνσταντίνο (Κρύο Βρυσάρι), απέναντι το ραφείο των αδερφών Καβρουλάκη, το χρυσοχοείο του Κρυάρη Γιάννη και η οδός Μπετολό και συνεχίζουμε, το χρυσοχοείο του Παντελάκη, το ωρολογοποιείο του Γαρεδάκη, το ραφείο του Λυκούργου Ορνεράκη, του Μινωτάκη που ήταν ωρολογοποιός και προχωρούμε προς τα κάτω. Τώρα έχουμε το ραφείο του Κουκουράκη και του Κουρή το κομμωτήριο και κουρείο, τώρα βρισκόμαστε στην στοά της Τριμάρτηρης που τώρα έχει χαλάσει, έχουμε οματουάλια του Βουτσαδάκη, του Κοκκινάκη το αρωματοπωλείο και απέναντι τα μπαούλα του Μπουκουβαλάκη και συνεχίζουμε με το χρυσοχοείο του Δεσίλα και το κουρείο Δεσίλα.
