Το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο και ο Ανδρέας Παπανδρέου – του Νότη Μαριά

Το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων έχει πλέον τεθεί επί τάπητος. Όπως έχουμε ήδη αναλύσει στα «Επίκαιρα», η ελληνική κυβέρνηση, με επίσημο τρόπο, στη Βουλή, στις 13 Δεκεμβρίου 2010, δέχτηκε ότι οι σχετικές κρατικές διεκδικήσεις μας σε σχέση με τις γερμανικές αποζημιώσεις ανέρχονται στο συνολικό ποσό των 162 δις ευρώ, χωρίς τους τόκους, από τα οποία 108 δις ευρώ αφορούν στις πολεμικές επανορθώσεις και 54 δις ευρώ στο αναγκαστικό κατοχικό δάνειο.

Το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, όπως επισημαίνει σε πρόσφατη μελέτη του ο συνάδελφος Αντώνης Μπρεδήμας (Νομικό Βήμα 58/2010, σελ. 1609-1633), επιβλήθηκε από τις κατοχικές γερμανικές και ιταλικές δυνάμεις στη χώρα μας με μονομερή απόφασή τους, την οποία έλαβαν στη Ρώμη στις 14 Μαρτίου 1942 και την οποία εν συνεχεία ανακοίνωσαν στην κυβέρνηση των δοσίλογων.

Σύμφωνα με το δίκαιο του πολέμου που ίσχυε την εποχή εκείνη και ιδίως τη Σύμβαση της Χάγης του 1907, οι κατεχόμενες χώρες είχαν την υποχρέωση να φέρουν το βάρος των εξόδων κατοχής. Έτσι Γερμανοί και Ιταλοί υποχρέωσαν την κυβέρνηση των δοσίλογων να τους καταβάλει για έξοδα κατοχής το ποσό των 1,5 δις δραχμών το μήνα.

Όμως οι Γερμανοί, θέλοντας να χρηματοδοτήσουν και τις πολεμικές επιχειρήσεις του Ρόμελ στην Αφρική, επέβαλαν στη χώρα μας το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, σύμφωνα με το οποίο οι πέραν του παραπάνω ποσού αναλήψεις από την Τράπεζα της Ελλάδος θα χρεώνονται στις κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ιταλίας σε δραχμές, θα είναι άτοκες και θα επιστραφούν αργότερα.

Στη συνέχεια ακολούθησαν τροποποιήσεις του κατοχικού δανείου, τις οποίες υπέγραψε και η ελληνική πλευρά.
Ας σημειωθεί ότι η γερμανική πλευρά κατέβαλε ήδη κατά τη διάρκεια της κατοχής δύο εξοφλητικές δόσεις του δανείου. Η εν συνεχεία άρνηση καταβολής των σχετικών δόσεων του δανείου, όπως επισημαίνει και ο Τάσος Ηλιαδάκης (βλ. εφημερίδα Η Πατρίς, 25/1/2010) μετέτρεψε έκτοτε το δάνειο σε έντοκο λόγω υπερημερίας.

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι η Ιταλία μετά τον πόλεμο αναγνώρισε την οφειλή της από το κατοχικό δάνειο και προχώρησε σε σχετικό διακανονισμό με την Ελλάδα για την εξόφλησή του, σε συνδυασμό με την καταβολή και των σχετικών πολεμικών επανορθώσεων.

ολόκληρο το άρθρο εδω