Ψηφίστηκε επί της αρχής το ν/σ για τα ΑΕΙ
«Ναι» από την ΝΔ. «Το άσυλο καταργείται, ώστε στο πανεπιστήμιο να λειτουργεί για τις αξιόποινες πράξεις, ό,τι λειτουργεί για τους δημόσιους χώρους», δήλωσε η κ. Διαμαντοπούλου, ενώ οι πρυτάνεις των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων θα εκλέγονται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ.
Οι εκκλήσεις στη Νέα Δημοκρατία για συναίνεση, σε συνδυασμό με την πρόταση ονομαστικής ψηφοφορίας, που ζήτησε ο ΛΑΟΣ, τις συμβιβαστικές προτάσεις βουλευτών του ΠΑΣΟΚ (Βούγιας, Κατσέλη), αλλά και την τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη (ΝΔ) υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου, έδωσαν την αφορμή στην υπουργό Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, για αναδιατύπωση της διάταξης για τη διαδικασία εκλογής πρυτάνεων, εξασφαλίζοντας και την τελική συναίνεση της ΝΔ, εκτός από εκείνην του ΛΑΟΣ και των βουλευτών της «Δημοκρατικής Συμμαχίας».
Με την τελική διατύπωση, οι πρυτάνεις των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, θα εκλέγονται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ, από λίστα 2-3 ατόμων που θα καταρτίζονται από το εκάστοτε Συμβούλιο. Φοιτητική συμμετοχή άλλου είδους στην εκλογή των πρυτάνεων, δεν θα προβλέπεται.
Μετά τη δήλωση της ΝΔ πως υπερψηφίζει το νομοσχέδιο επί της αρχής, ο ΛΑΟΣ απέσυρε την πρόταση ονομαστικής ψηφοφορίας που είχε καταθέσει.
Η προθυμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης να στηρίξει υπό όρους το νομοσχέδιο, όπως εκφράστηκε χθες από τον εισηγητή του κόμματος Άρη Σπηλιωτόπουλο, παρά τις σκληρές αιχμές του κοινοβουλευτικού της εκπροσώπου κατά του ΠΑΣΟΚ, επαναβεβαιώθηκε και σήμερα με μεγαλύτερη ένταση. Είχε προηγηθεί η πρόταση ονομαστικής ψηφοφορίας από τον ΛΑΟΣ, «προκειμένου να δούμε ποιοι έχουν το σθένος να στηρίξουν μια πράγματι μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία», με αιχμές την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και την μείωση της φοιτητικής συμμετοχής στην διοίκηση των πανεπιστημίων.
Η Λούκα Κατσέλη (ΠΑΣΟΚ) πρότεινε την αποκατάσταση του Τμήματος ως βασικής ακαδημαϊκής μονάδας και την εκλογή των πρυτάνεων και των αντιπρυτάνεων από το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας, μέσα από λίστα που θα καταστρώνεται από το Συμβούλιο – πρόταση παρόμοια εκείνης του Σπύρου Βούγια (ΠΑΣΟΚ), την οποία χθες, είχε στηρίξει η Νέα Δημοκρατία.
Ο δε Κυριάκος Μητσοτάκης (ΝΔ) υποστήριξε πως το κόμμα του οφείλει να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, καθώς προωθεί τρεις βασικές αρχές, που εκείνος υποστηρίζει: Την πλήρη κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, την ουσιαστική αυτονομία των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και την κατάργηση της φοιτητικής συμμετοχής στην διοίκηση.
Μετά από τις τοποθετήσεις αυτές, ο εισηγητής της ΝΔ, Άρης Σπηλιωτόπουλος ζήτησε «συμβιβασμό» με την κυβέρνηση. Αποστασιοποιούμενος από το επιχείρημα του κόμματός του περί μη διεξαγωγής «ουσιαστικού διαλόγου» με την ακαδημαϊκή κοινότητα, ο κ. Σπηλιωτόπουλος παραδέχθηκε τις «πολλές και φιλότιμες προσπάθειες της υπουργού Παιδείας» και της ΝΔ για την επίτευξη συναίνεσης. «Μετά όμως από την ομιλία του πρωθυπουργού, είναι στο δικό του χέρι. Θέλετε συναίνεση; Στο χέρι σας είναι να βγούμε με ομόνοια και ομοψυχία στον τομέα της παιδείας».
Στο παραπάνω πλαίσιο, ο κ. Σπηλιωτόπουλος ζήτησε «πλήρη κατάργηση του ασύλου», εξαλείφοντας και τα όποια κατάλοιπα υπήρχαν στο νομοσχέδιο, την εκλογή των πρυτάνεων από την ακαδημαϊκή κοινότητα, (έστω και μέσα από λίστα καταστρωμένη από το Συμβούλιο) και με συμβολική την φοιτητική συμμετοχή σε ένα ποσοστό 5%.
Άμεση υπήρξε η παρέμβαση του εκπροσώπου του ΛΑΟΣ, Άδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος απείλησε πως «αν μπει έστω και ένας φοιτητής, εμείς δεν θα ψηφίσουμε επί της αρχής. Για συμβολικούς λόγους, εμείς δεν θέλουμε να ψηφίζει ούτε ένας φοιτητής».
Η υπουργός Παιδείας έκανε δεκτή την πρόταση της ΝΔ όσον αφορά την εκλογή των πρυτάνεων από το Σώμα των διδασκόντων, όχι όμως και στο σκέλος της φοιτητικής συμμετοχής. Για το πανεπιστημιακό άσυλο, επανέλαβε απλώς πως «με την παρούσα διάταξη, το άσυλο καταργείται, ώστε στο πανεπιστήμιο να λειτουργεί για τις αξιόποινες πράξεις, ό,τι λειτουργεί για τους δημόσιους χώρους. Διατηρείται βεβαίως η διακήρυξη ότι η ακαδημαϊκή ελευθερία αποτελεί βασική αρχή της λειτουργίας των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων». Ούτως ή άλλως, ωστόσο, «οι φοιτητές μετέχουν με εκπρόσωπό τους στο Συμβούλιο και συμμετέχουν σε δύο γνωμοδοτικά συμβούλια για τα προγράμματα σπουδών και την φοιτητική μέριμνα, με ποσοστό 40%. Δεν μπορούν όμως να ασκούν διοίκηση και συνδιοίκηση. Το μοντέλο της συνδιοίκησης, απέτυχε».
Αξίζει να σημειωθεί, εξ άλλου, πως η υπουργός Παιδείας παραδέχθηκε πως το νομοσχέδιο «είχε, έχει και θα έχει σοβαρές συνταγματικές δυσκολίες, γιατί είναι κάτι εντελώς καινούργιο. Ακόμα και η νομολογία, δεν μπορεί να ισχύσει».
Τέλος, η Άννα Διαμαντοπούλου προκειμένου να κάμψει τις αντιρρήσεις των βουλευτών της «Δημοκρατικής Αριστεράς» και τις αιτιάσεις τους περί υποτίμησης της έρευνας στο νομοσχέδιο, δεσμεύθηκε να φέρει στη Βουλή νέο νόμο καθορισμού του πλαισίου για την έρευνα, «που θα αλλάζει τα δεδομένα και θα την συνδέει με την τριτοβάθμια εκπαίδευση».
Σε κάθε περίπτωση (απαντώντας και σε παρέμβαση του Απόστολου Κακλαμάνη) η υπουργός τόνισε πως «σ’ αυτό το νομοσχέδιο ανοίγουμε την έρευνα για τα ΤΕΙ – και για πρώτη φορά έχουμε την δυνατότητα οι ερευνητές να κινούνται ανάμεσα στις διαδικασίες των ΑΕΙ και των ΤΕΙ».
Η απόφαση της υπουργού Παιδείας απέφερε και την θετική ανταπόκριση της ΝΔ, με τον Άρη Σπηλιωτόπουλο να επιμένει, ωστόσο, στην «συμβολική αξία» του 5% της φοιτητικής συμμετοχής: «Αν δεσμεύεστε ότι θα καταθέσετε συγκεκριμένη πρόταση, όπου θα δούμε το ρόλο των φοιτητικών παρατάξεων, εμείς αντιπαρερχόμαστε το γεγονός ότι δεν δέχεστε τους φοιτητές, τώρα που η ΠΑΣΠ δεν είναι στα καλύτερά της – και δεσμευόμαστε πως σε δική μας κυβέρνηση, με το 5% οι φοιτητές θα έχουν ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα».
«Καλοδεχόμαστε και καλωσορίζουμε τη ΝΔ στο ‘ναι’. Σας πήρε δύο ημέρες. Επιταχύνετε τον ρυθμό σας. Βεβαίως θα ψηφίσετε ‘ναι’ επί της αρχής, σε έναν νόμο που ψηφίσατε αντισυνταγματικό. Μπράβο σας», δήλωσε ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γιώργος Καρατζαφέρης.
Ο δε Αλέξης Τσίπρας (ΣΥΡΙΖΑ) παρατήρησε πως «θα γραφεί στα χρονικά αυτό που συνέβη: να εγείρονται οι βουλευτές της ΝΔ κατά την ένσταση αντισυνταγματικότητας του ΣΥΡΙΖΑ και στο τέλος να υπερψηφίζουν το νομοσχέδιο επί της αρχής».
Ο κ. Τσίπρας, επανέλαβε πως το νομοσχέδιο είναι «σαφώς δεξιόστροφο και νεοφιλελεύθερο» και δήλωσε πως «δεν πρόκειται να δώσουμε άλλοθι σε μία προσπάθεια πισωγυρίσματος, που θα βρει στην πράξη και μια σειρά από δυσκολίες εφαρμογής».
«Εμείς μείναμε στο ότι η εκλογή του πρυτάνεως από το συμβούλιο, έξω από τον φυσικό ακαδημαϊκό του χώρο, είναι αντισυνταγματική. Από την στιγμή που δέχθηκε η κα υπουργός, ο πρύτανης να εκλέγεται από την ακαδημαϊκή κοινότητα, η άποψή μας είναι σαφής και καθαρή», απάντησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Σπύρος Ταλιαδούρος.
«Δεν μας εκπλήσσει η συναίνεση», παρατήρησε η Αλέκα Παπαρήγα: «Αυτή τη στιγμή, διαμορφώνονται όροι και προϋποθέσεις να υπερψηφιστεί ένα απαράδεκτο νομοσχέδιο. Δυστυχώς η συζήτηση έχει καταντήσει για το πώς θα εκλέγεται ο πρύτανης, όταν έχουν περάσει από εδώ μέσα, σημεία και τέρατα». Η γγ της ΚΕ του ΚΚΕ αντέδρασε στην πρόταση του Άρη Σπηλιωτόπουλου να συζητηθεί ο ρόλος των φοιτητικών παρατάξεων: «Οι παρατάξεις είναι εθελοντικές. Δεν θα αποφασίσει η Βουλή αν θα γίνονται ενιαία ψηφοδέλτια ή ψηφοδέλτια συνεργασίας. Εκεί θα φθάσουμε;», τόνισε.
Ο Φώτης Κουβέλης, για λογαριασμό των ανεξαρτήτων βουλευτών της «Δημοκρατικής Αριστεράς», δεν αρκέστηκε στις δεσμεύσεις της υπουργού να επεξεργαστεί τα ζητήματα της πανεπιστημιακής έρευνας σε μελλοντικό νομοσχέδιο. Δεδομένου δε πως «εξακολουθούν να υπάρχουν ζητήματα εξαιρετικά σημαντικά και καίρια, όπως αυτά που αφορούν τη λειτουργία του κοσμήτορα», επέμεινε στην καταψήφιση του νομοσχεδίου επί της αρχής.
Από πλευράς των ανεξαρτήτων βουλευτών που ανήκουν στην «Δημοκρατική Συμμαχία», η Ντόρα Μπακογιάννη είχε ήδη δεσμευθεί να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα, «να φθάσει σε όλη την κοινωνία» το μήνυμα της άρσης της κατάστασης που εμπεδώθηκε στα πανεπιστήμια με το νόμο-πλαίσιο του ’82, κυρίως με την καθιέρωση του φοιτητικού ασύλου, την συνδιοίκηση φοιτητών και καθηγητών και την εισαγωγή του κομματισμού.
