Ο Κυνόδοντας είναι κλοπιράιτ του Μεξικάνικου φιλμ «Το κάστρο της αγνότητας»;

Μεξικάνικος ο Κυνόδοντας, λένε οι κριτικοί και μάλιστα παραγωγής 1973
Οι διαφορετικές απόψεις τους είναι στο αν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη , το ύφος της καθεμίας ταινίας και την αισθητική.

Το ” κάστρο της αγνότητας”του Μεξικανού σκηνοθέτη Αρτούρο Ρίπσταϊν παίζεται αυτή τη βδομάδα στη χώρα μας και… άρχισε πάλι ο πόλεμος που είχε ξεκινήσει στο διαδίκτυο, για την πρωτοτυπία της ταινίας του Γ. Λάνθιμου.

Αυτή τη φορά αρπάζονται οι κριτικοί μεταξύ τους, αν κρίνουμε από τις κριτικές , που τις συγκέντρωσε το Πάμε Λουκέτο και σας τις παρουσιάζει:

ΒΗΜΑ Γιάννης Ζουμπουλάκης
… Δεν μπορώ να ξέρω αν πρόκειται περί απίστευτης συμπτώσεως ή εσκεμμένης αντιγραφής, πάντως είναι σαφές ότι αν και πρεσβεύουν εντελώς διαφορετικά κινηματογραφικά στιλ οι δυο ταινίες έχουν ομοιότητες σε κάποια βασικά χαρακτηριστικά αλλά και στον γενικότερο προβληματισμό τους. Ενδεικτικώς: και στις δυο θα βρούμε μια πενταμελή οικογένεια κλεισμένη σε ένα σπίτι από το οποίο μόνον ο πατέρας βγαίνει στον έξω κόσμο. Και στις δυο ο πατέρας φέρεται καταπιεστικά προς τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του. Και στις δυο τα παιδιά συμπεριφέρονται σαν «φυτά». Κάποιες σκηνές μάλιστα, όπως εκείνη όπου τα βλέπουμε να παίζουν τυφλόμυγα, δεν θα μπορούσαν να μοιάζουν περισσότερο.

LIFO- Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος
Μετά τον (διαδικτυακό) ντόρο που δημιουργήθηκε γύρω από τις ομοιότητες του φιλμ του Αρτούρο Ριπστάιν από το 1973, Το Κάστρο της Αγνότητας, με τον Κυνόδοντα, επόμενο ήταν να δούμε σε επανέκδοση αυτή την ταινία με το ομολογουμένως παρόμοιο θέμα, που ωστόσο βασίζεται σε πραγματική ιστορία της δεκαετίας του `50 και που αργότερα ενέπνευσε ένα μυθιστόρημα κι ένα θεατρικό έργο (…)
Η βασική διαφορά είναι το ύφος. Ο Λάνθιμος επιτίθεται πιο ύπουλα, με μια σκηνοθετική τόλμη που κρατάει το σασπένς και μέσα από τη φόρμα και ένα σαρκαστικό χιούμορ που σχεδόν υπονομεύει τη σοβαρότητα του θέματος, ενώ ο Ριπστάιν σκηνοθετεί μελοδραματικά, σαν να ανακατεύει ταινία παλιάς εποχής με τις τάσεις της κοινωνίας και του σινεμά των `70s.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – Νίνος Φενέκ Μιχαηλίδης.
Ηταινία του Μεξικανού σκηνοθέτη Αρτούρο Ρίπσταϊν («Βαθύ κόκκινο»), γυρισμένη το 1973, είναι βασισμένη σε αληθινή ιστορία: ένας πατήρ φαμίλιας, για να προφυλάξει την οικογένειά του (τη γυναίκα, τον μεγαλύτερο γιο και τις δύο, μικρότερες, κόρες του) από τα δεινά και το δηλητήριο του έξω κόσμου, την κρατά κλειδωμένη 18 χρόνια στο μισοερειπωμένο σπίτι του. Εκεί, ο πατέρας τούς επιβλέπει, ενώ διαβάζουν ή αποστηθίζουν διάφορα κείμενα, ενώ όταν λείπει, τα παιδιά παίζουν διάφορα παιχνίδια στην αυλή τους. Κάποια μάλιστα στιγμή, ο πατέρας «συλλαμβάνει» το μεγαλύτερο γιο στη διάρκεια σεξουαλικής επαφής με τη μεγάλη αδερφή του – λεπτομέρειες και στοιχεία που θυμίζουν, πρέπει να πω, πρόσφατη ελληνική ταινία.

ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ – Χρήστος Μήτσης
Υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη; Υπάρχει clopyright; Και κυρίως υπάρχει ψυχραιμία; Η επανέκδοση της μεξικάνικης ταινίας «Το Κάστρο της Αγνότητας» του 1972 και οι συγκρίσεις με τον «Κυνόδοντα» μας κάνουν να αναρωτιόμαστε (…)
Αντιγραφή λοιπόν; Σίγουρα όχι. Πηγή έμπνευσης; Κατά πάσα πιθανότητα ναι. Άραγε πόση σημασία έχει αυτό; Ελάχιστη, καθώς το κάστρο της κινηματογραφικής αγνότητας έχει προ πολλού λεηλατηθεί και οι καλές προθέσεις με τις καλές ταινίες δεν είχαν ποτέ ούτε καν μακρινή συγγένεια.

DOWN TOWN- Παν. Τιμογιαννάκης
Η ταινία είναι παραγωγής 1973 και ως κακοί Έλληνες καλούμαστε να πάμε για να αποκαθηλώσουμε τον συμπατριώτη μας Γιώργο Λάνθιμο, μιας και κάποιοι άλλοι κακοί Έλληνες θέλησαν να τον διασύρουν, όταν άρχισε να ακούγεται ο “Κυνόδοντας” διεθνώς. Κάτι με το οποίο απαξίωσαν να ασχοληθούν οι Κάννες με το Un certain regard και η Ακαδημία Κινηματογράφου του Λος Άντζελες με τα Όσκαρ.
Ως ταινία, η μεξικάνικη δεν είχε κάνει κανενός είδους επιτυχία, ούτε την ήξερε κανείς μέχρι να την ανακαλέσουν στη μνήμη οι κακοί Έλληνες για να διασύρουν τον τιμημένο συμπατριώτη τους. Ως ύφος είναι πιο «ρεαλιστική» από του Λάνθιμου, αλλά, όπως φάνηκε, δεν ήταν η ομοιότητα του θέματος που έκανε διεθνή τον Κυνόδοντα, όσο ο χειρισμός. Τουλάχιστον έτσι δήλωναν εκείνοι που τον τιμούσαν. Ως ταινίες δεν μου άρεσαν ούτε η μία ούτε η άλλη. Ως σκηνοθέτης ο Αρτούρο Ριπστάιν μου αρέσει αρκετά.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
… . Με αυτήν την έννοια η στείρα αναγόμωση της ίδιας θεματολογίας σήμερα δε συνιστά ούτε βήμα τολμηρό, ούτε σκέψη αιρετική, πολύ δε περισσότερο αμφιλεγόμενη θεματική. Βεβαίως και αναφερόμαστε και πάλι στον «Κυνόδοντα», που περικλείει όλη την προαναφερθείσα θεματική γκάμα και μάλιστα την παρουσιάζει – ή μάλλον οι υποστηρικτές του την παρουσιάζουν – ως νεωτερική. Ετσι για την ιστορία αξίζει να δείτε την ταινία του Ρίπσταϊν, για να μη μας πιάνουν αδιάβαστους και αλωνίζουν οι νεόκοποι δημιουργοί της εξουσίας.

ATHENS VOICE – Γ. Κρασακόπουλος
Δεν θέλω καν να εξηγήσω τους λόγους για τους οποίους η ταινία του Αρτούρο Ριπστάιν «Το Κάστρο της Αγνότητας» (El
Castillo De La Pureza), γυρισμένη το ’73, βγαίνει σήμερα στις αίθουσες. Αν ενδιαφέρεστε, γκουγκλάρετε…

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ – Τάκης Θεοδωρόπουλος
H εταιρεία New Star, αποφάσισε όχι από την καλή της την καρδιά προφανώς, να μας λύσει επιτέλους το ερώτημα του αν όντως ο «Κυνόδοντας» υπήρξε ή όχι αντιγραφή της δημιουργίας του μεγάλου μεξικανού σκηνοθέτη κυκλοφορώντας στις αίθουσες την πέτρα του σκανδάλου. Όχι τυχαία, μόλις λίγες μέρες μετά τη συμμετοχή του «Κυνόδοντα» στα Όσκαρ. Η ιδέα πίσω από το «Κάστρο» είναι όντως ακριβώς ίδια με την ιδέα πίσω από τον «Κυνόδοντα» και μερικές σκηνές, φανερώνουν το ότι «ναι», ο Γιώργος Λάνθιμος έχει δει και έχει αγαπήσει την ταινία αλλά σε αυτό δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό. Γιατί πολύ απλά, αν η οικειοποίηση μιας ιδέας συνιστά αντιγραφή και κλοπή, τότε όλη η σύγχρονη μυθοπλασία, πρέπει να στηθεί στο δικαστήριο ή για να σας το πω πολύ πιο απλά, πρέπει να απαγορευτεί για παράδειγμα δια ροπάλου σε κάποιον να σκηνοθετήσει μια ιστορία αγάπης ανάμεσα σε δύο νέους που ανήκουν σε αντίπαλες φατρίες γιατί θα τους ζητήσουν δικαιώματα οι κληρονόμοι του Σέξπιρ για το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα».

ΣΙΝΕΜΑ – Ορέστης Ανδρεαδάκης
… Θυμίζουμε πάντως ότι το θέμα έσκασε μύτη λίγο μετά τον θρίαμβο του «Κυνόδοντα» στο Ένα Κάποιο Βλέμμα των Καννών με ένα ανώνυμο μέιλ. Ο αποστολέας του- αναμφίβολα μέλος της ελληνικής κινηματογραφικής κοινότητας- έστειλε στους πάντες μια ανοιχτή καταγγελία εναντίον του Λάνθιμου, υποστηρίζοντας ότι η ιδέα, αλλά και η δομή του «Κυνόδοντα» ήταν κλεμμένες από την ταινία του Ριπστάιν. Παρέθετε μάλιστα χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τις δυο ταινίες προσπαθώντας να στηρίξει τα επιχειρήματά του.
Ακολούθησαν, εδώ κι εκεί, κάποια άρθρα που έριχναν λάδι στη φωτιά. Όσοι φρόντισαν τότε να δουν την ταινία (κατεβασμένη ή αγορασμένη) χωρίστηκαν σε δύο, ολιγομελή, στρατόπεδα για να υποστηρίξουν, στο διαδίκτυο ή στα μπαράκια του κέντρο, την αλήθεια τους.Λες και η αλήθεια έχει ανάγκη από διαχωρισμούς και δεν μπορεί να μοιραστεί- λίγη από εδώ, λίγη από εκεί. Κανείς δηλαδή δεν σκέφτηκε το απλούστατο: ναι μπορεί και να την είδε την ταινία του Ριπστάιν ο Λάνθιμος και να εμπνεύστηκε από αυτήν, so what! Άλλου είδους ταινία το «Κάστρο» κι άλλου είδους ο «Κυνόδοντας».

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – Παν. Παναγόπουλος
.. Η ταινία δέχτηκε πολλές ακόμη εκδηλώσεις μικροπρέπειας και μικροψυχίας. Από σκηνοθέτες – κομπέρ έβδομης κατηγορίας με ένοχο παρελθόν, από δευτεροκλασάτους παραγωγούς, από τα κινηματογραφικά σωματεία που δεν μπήκαν στον κόπο να βγάλουν έστω και μια ανακοίνωση με έναν καλό λόγο για έναν Έλληνα σκηνοθέτη που έφτασε σε μια τόσο υψηλή διάκριση.
Ασχολούνται με μικρότητες, με τα της περιορισμένης αυλής τους, χωρίς να θέλουν αλλά ούτε και να μπορούν να δουν μια εικόνα μεγαλύτερη, που τους ξεπερνά. Η άψογη εικόνα του Γιώργου Λάνθιμου στο κόκκινο χαλί του Kodak Theatre με ένα γαλήνιο χαμόγελο ικανοποίησης είναι η καλύτερη απάντηση σε όλους.

ΝΕΑ – Δ.Δανίκας
Το γεγονός, ένα και αποκαλυπτικό. Ο «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιµου σχεδόν πιστό αντίγραφο της κλασικής και σουρεαλιστικής ταινίας «Το κάστρο της αγνότητας» (El castillo de la pureza) του Μεξικανού Αρτούρο Ριπστάιν και του 1973 που από σήµερα επανακυκλοφορεί. Τυχαίο και συµπτωµατικό; Μπορεί. Οµως ως καχύποπτος, όπως κάθε Νεοέλληνας, εγώ δεν νοµίζω!
… Το 1973, µε τη συνεργασία του συγγραφέα Jose Emilio Pacheco, ο Αρτούρο Ριπστάιν σκαρώνει µια µπουνιουελική, στεγνή και «χειρουργική» αλληγορία. Στόχος του ο φασισµός και κάθε µορφή χούντας. Οπου από αυτό το σηµείο οι κατά συρροή συµπτώσεις µε τον «Κυνόδοντα». Τόσο πολλές που ταιριάζουν απίστευτα µε την πασίγνωστη ρήση «τα µεγάλα πνεύµατασυναντώνται

[to-mati.blogspot.com]