Ξανανοίγει η Ζastava στη Σερβία. Και δαρμένοι και γδαρμένοι…
Ποιοι θα την ανοίξουν;
Μα, φυσικά, αυτοί που την κατέστρεψαν
Η Ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία FIAT ανέλαβε να επαναλειτουργήσει τη στοιχειωμένη Zastava,
καμάρι της πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβίας. Η αυτοκινητοβιομηχανία ιδρύθηκε το 1853 στο Kraguijevac της Σερβίας και απασχολούσε, στις δόξες της, 36.000 εργάτες. Στις 77 ημέρες που κράτησε ο πόλεμος του 1999 το εργοστάσιο καταστράφηκε από τις βόμβες των πολιτισμένων Αμερικανών και Ευρωπαίων (πρωτοστατούντων των Ιταλών). Σήμερα έντεκα, μόλις 11 χρόνια αργότερα, οι Ιταλοί επιστρέφουν όχι πλέον για να βομβαρδίσουν, αλλά για να αναστήσουν ό,τι οι ίδιοι κατέστρεψαν. Βρήκαν ειδικευμένο προσωπικό με 400 ευρώ το μήνα και μια σειρά διομολογήσεων από τη Σερβική κυβέρνηση που απεγνωσμένα προσπαθεί να βρει τρόπο για να ξεφύγει από την απομόνωση και την ανεργία. Οι ευνοϊκές συνθήκες που δημιούργησε η Σερβική κυβέρνηση δεν είναι άλλες από τη δωρεά 150 εκταρίων γης προς τη Fiat, χρηματοδότηση 10.000 ευρώ για κάθε Σέρβο απασχολούμενο και πλήρη φορολογική απαλλαγή. Καλά καταλάβατε. Οι Ιταλοί θα πληρωθούν από το Σερβικό Δημόσιο για να επαναλειτουργήσουν το εργοστάσιο που οι ίδιοι κατέστρεψαν (κάτι τέτοιες στιγμές η μόνη νάρκη του άλγους είναι να σιγομουρμουρίζεις το στιχάκι του Ν. Άσιμου: “δεν έχω πια το σάλιο να σας φτύσω”).
Τα Ιστορικά παράδοξα
Δυστυχώς, η Ιστορία είναι γεμάτη από θλιβερά παράδοξα. Γεμάτη από περιπτώσεις που το θύμα αντί να δικαιωθεί, αποζημιώνει, τελικά, το θύτη. Η λογική στερεύει και τα λόγια είναι φτηνά για να περιγράψουν την αδικία και την απόγνωση. Ιδού δύο τέτοιες περιπτώσεις από τη σύγχρονη ελληνική ιστορία:
Α. Αν αναρωτιέστε τι μπορεί να νοιώθει κάποιος από τους 36.000 εργαζόμενους της Zastava δεν έχετε να αναλογιστείτε την απόγνωση που ένοιωθαν οι Έλληνες στρατιώτες που πέθαναν (το 1944) στο Ρίμινι της Ιταλίας για να ελευθερώσουν τους μέχρι πριν λίγους μήνες κατακτητές τους. Φανταστείτε να είσαι 18χρονο παλικάρι και να θριαμβεύεις στα βουνά της Αλβανίας κατά των Ιταλών και πέντε χρόνια αργότερα βοηθώντας του Ιταλούς να διώξουν τους Γερμανούς να πέφτεις νεκρός στο Ρίμινι (για όσους επισκέπτονται την Ιταλία με το αυτοκίνητο, στο ύψος του Ρίμινι, βόρεια της Αγκόνα, είναι το ελληνικό νεκροταφείο των ηρώων του 1944. Το νεκροταφείο είναι ορατό και από τον αυτοκινητόδρομο και ένας νοητός χαιρετισμός είναι αρκετός για να βρουν ανάπαυση και τούτοι οι νεκροί).
Β. Σκεφτείτε, ακόμα, την απόγνωση των Ελλήνων μεταναστών στη Γερμανία του 1950 που παρακαλούσαν να σφουγγαρίσουν τις σκάλες των μέχρι πριν λίγων χρόνων βασανιστών τους.
Πηγή πληροφοριών (σχετικά με τη Zastava): ιταλ. περιοδικά: IL/ il sole 24ore
