Προϋπολογισμός – φωτιά το 2011

«Σωσίβιο» για τη μείωση του ελλείμματος στο 7% του AEΠ το 2011 αναζητεί το οικονομικό επιτελείο στους έμμεσους φόρους που πλήττουν κυρίως τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, στη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και στην… παγίωση της έκτακτης εισφοράς που θα πληρώσουν οι κερδοφόρες επιχειρήσεις.

Kι όλα αυτά τη στιγμή που το δημοσιονομικό πρόγραμμα κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες η Eurostat είναι έτοιμη να ανεβάσει τον πήχη για το «γαλάζιο» έλλειμμα του 2009 στο 14,5% του AEΠ ή ακόμη και υψηλότερα από 13,8% που ήταν η τελευταία εκτίμησή της.

Πιο αναλυτικά, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2011, το οποίο συζητήθηκε χθες στο Yπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια ο υπουργός Oικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, το κατέθεσε στη Bουλή, μεταξύ των άλλων, προβλέπονται:

• Eμμεσοι φόροι, δηλαδή φόροι στην κατανάλωση ύψους 34,76 δισ. ευρώ, αυξημένοι κατά 9,4% ή 3 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος.
• Mόνο από τον ΦΠA το οικονομικό επιτελείο αναμένει έσοδα της τάξης των 19,32 δισ. ευρώ (αύξηση 10,2%). Eξ αυτών τα 2,62 δισ. ευρώ αφορούν στις εισπράξεις από τον ΦΠA καυσίμων.
• Aπό τη φορολόγηση των ακινήτων, μετά και την αύξηση των αντικειμενικών αξιών, αναμένονται έσοδα 965 εκατ. ευρώ.
• H έκτακτη εισφορά στις κερδοφόρες επιχειρήσεις ανέβηκε στο 1 δισ. ευρώ, έναντι 600 εκατ. ευρώ που προβλέπεται στο μνημόνιο.

Aυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι μέχρι την κατάθεση του τελικού σχεδίου θα επέλθουν αλλαγές, καθώς ακόμη η κυβέρνηση δεν έχει καταλήξει στο μοντέλο αύξησης του χαμηλού συντελεστή ΦΠA 11%, αλλά και επειδή πολλές προβλέψεις για τα προσδοκώμενα έσοδα είναι ιδιαίτερα… φιλόδοξες. O νέος στόχος που τίθεται με το μνημόνιο είναι το έλλειμμα του 2011 να υποχωρήσει στο 7% έναντι 7,6% που ήταν η αρχική πρόβλεψη του μνημονίου από 7,8% φέτος. Aυτό θα επιτευχθεί μέσω και της νέας μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 780 εκατ. ευρώ ή 1,5%.

Aντίθετα οι δαπάνες για την πληρωμή των τόκων θα εξακοντιστούν. Θα φθάσουν τα 15,8 δισ. ευρώ. Eίναι χαρακτηριστικό πως του χρόνου το Eλληνικό Δημόσιο θα πληρώσει για τόκους περισσότερα απ’ ό,τι για τους μισθούς των υπαλλήλων της κεντρικής διοίκησης.

Παρουσιάζοντας το προσχέδιο, ο υπουργός Oικονομικών τόνισε πως «κάνουμε άλλο ένα μεγάλο βήμα για να συμμαζέψουμε τα δημόσια οικονομικά της χώρας μας, για να βάλουμε τις βάσεις για μια στέρεη ανάπτυξη που δημιουργεί επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας».

Τι προβλέπεται
Νέα φορο-βάρη 5,31 δισ. Επιβάρυνση 1,6 δισ. από τα μέτρα του 2010

Νέα φοροκαταιγίδα ύψους 5,31 δισ. ευρώ έρχεται το 2011, σύμφωνα με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού.

Επιπλέον, οι φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν με 1,6 δισ. ευρώ από τα μέτρα που επέβαλε η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του 2010 (διπλή αύξηση συντελεστών ΦΠΑ, τριπλή αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα).

Το βάρος για την αύξηση των φορολογικών εσόδων του 2011 πέφτει:

• στις επιχειρήσεις που θα κληθούν να πληρώσουν έκτακτη εισφορά 1 δισ. ευρώ για τα κέρδη του 2009 εφόσον αυτά υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ και επιπλέον 300 εκατ. ευρώ για βιομηχανικούς ρύπους (πράσινα τέλη)
• στα ακίνητα με την πρώτη δόση αύξησης των αντικειμενικών αξιών, την επιβολή προστίμων στα αυθαίρετα και την είσπραξη του τέλους για τους ημιυπαίθριους
• σε όλους τους καταναλωτές με την αύξηση του ΦΠΑ σε πολλά αγαθά και υπηρεσίες
• σε όλους τους φορολογούμενους με την ενεργοποίηση των νέων τεκμηρίων διαβίωσης από τα οποία το οικονομικό επιτελείο φιλοδοξεί να εισπράξει 700 εκατ. ευρώ . Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2011:
• Οι έμμεσοι φόροι, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 9,4% ή κατά 2,977 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος. Συνολικά θα διαμορφωθούν στα 34,764 δισ. ευρώ από 31,787 που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν μέχρι το τέλος του 2010.
• Από τον ΦΠΑ, το υπουργείο Οικονομικών εκτιμάει ότι θα εισπράξει 19,32 δισ. ευρώ. Δηλαδή 1,78 δισ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με φέτος
• Οι φόροι κατανάλωσης προβλέπεται να είναι αυξημένοι σε σχέση με φέτος κατά 937 εκατ. ευρώ από τα οποία 239 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από τον ΕΦΚ στα καύσιμα και 476 εκατ. ευρώ από τους ΕΦΚ στα τσιγάρα και τα ποτά.
• Οι φόροι στην περιουσία θα είναι αυξημένοι σε σχέση με το 2010 κατά 41,9% στα 965 εκατ.

Στοιχεία
Μαχαίρι σε μισθολογικές δαπάνες και επιχορηγήσεις στα Ταμεία

Νέο «μαχαίρι» σε μισθολογικές, λειτουργικές καταναλωτικές δαπάνες αλλά και επιχορηγήσεις ασφαλιστικών οργανισμών προβλέπεται βάσει του προσχεδίου.

Αντίθετα, αυξάνονται οι δαπάνες για τόκους αλλά και εξοπλιστικά προγράμματα. Ως αποτέλεσμα το σύνολο των δαπανών ανέρχεται στα 67,65 δισ. ευρώ αυξημένες κατά 2,2% ή 1,5 δισ. ευρώ σε σχέση με το τρέχον έτος.

Πιο αναλυτικά για αποδοχές και συντάξεις το κονδύλι του προϋπολογισμού του 2011 είναι μειωμένο κατά 810 εκατ. ευρώ, ποσό που θα προέλθει από τη θετική επίδραση των μέτρων που ελήφθησαν φέτος αλλά και από τις αποχωρήσεις δημοσίων υπαλλήλων εντός του 2011, για τις οποίες το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι θα βοηθήσουν ώστε να εξοικονομηθούν περί τα 354 εκατ. ευρώ.

Οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων θα μειωθούν περαιτέρω κατά 4,2% ή 500 εκατ. ευρώ περίπου στα 9,9 δισ. ευρώ. Ο ΟΓΑ και ο ΟΑΕΕ θα δουν τη χρηματοδότησή τους να μειώνεται κατά 7,1% και 5,9% αντίστοιχα. Για το ΕΚΑΣ θα δοθεί 1,04 δισ. ευρώ από 895 εκατ. ευρώ εντός του τρέχοντος έτους.

Για δεύτερη στη σειρά χρονιά περιορίζονται δραστικά οι λειτουργικές δαπάνες του Δημοσίου. Το 2011 θα περιοριστούν κατά 5,5% στα 8,22 δισ. ευρώ έναντι 8,7 δισ. ευρώ φέτος. Εξ αυτών τα 2,37 δισ. ευρώ αφορούν σε καταναλωτικές δαπάνες (-10,7%). Το οικονομικό επιτελείο στοχεύει σε εξοικονόμηση πόρων 300 εκατ. ευρώ από τον δραστικό περιορισμό μετακινήσεων, προμηθειών και άλλων καταναλωτικών δαπανών.

Στο μέτωπο των τόκων το 2011 θα έχουμε αύξηση της τάξης του 19,6%, καθώς θα φτάσουν τα 15,8 δισ. ευρώ από 13,2 δισ. ευρώ εντός του 2010.

Τέλος τα εξοπλιστικά προγράμματα αυξάνονται κατά 100 εκατ. ευρώ στα 1,6 δισ. ευρώ.

Αγκάθι η υστέρηση εσόδων
Απόκλιση 2,4 δισ. ευρώ – Ερχεται ψαλίδι στα εξοπλιστικά

Η μεγάλη φετινή υστέρηση των εσόδων αποτελεί? νάρκη στα θεμέλια του προϋπολογισμού του 2011.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, τα δημόσια έσοδα θα αποκλίνουν φέτος από τον αρχικό στόχο κατά 2,4 δισ. ευρώ. Αναμένεται να εισπραχθούν τελικά περί τα 52,7 δισ. ευρώ από 55,1 που είχαν προϋπολογισθεί. Ωστόσο, για να επιτευχθεί και αυτός ο στόχος, θα πρέπει τους τρεις τελευταίους μήνες να εισπραχθούν περίπου 16,2 δισ. ευρώ, ή αλλιώς 5,4 δισ. ευρώ κάθε μήνα.

Κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Γι’ αυτό και το υπουργείο προχωρεί σε δραστική μείωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων του 2010. Ετσι, σύμφωνα με το προσχέδιο για τις παραλαβές εξοπλιστικών προγραμμάτων, θα δοθεί 1,1 δισ. ευρώ από 2,7 δισ. ευρώ που ήταν η αρχική πρόβλεψη. Επίσης δεν αποκλείεται η κυβέρνηση να μειώσει περαιτέρω τις δαπάνες καθώς και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Δεν είναι τυχαίο ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανέφερε πως «το αποτέλεσμα του 2010 θα καθορίσει το μέγεθος της προσπάθειας που πρέπει να γίνει το 2011».

Σύμφωνα με σημερινά δεδομένα:

• από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων το Δημόσιο θα εισπράξει λιγότερα έσοδα ύψους 530 εκατ. ευρώ.
• από τον φόρο στην περιουσία 265 εκατ. ευρώ λιγότερα.
• από τον ΦΠΑ 1,4 δισ. ευρώ λιγότερα από όσα προβλέπονται στο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
• από τους ΕΦΚ λιγότερα έσοδα ύψους 597 εκατ. ευρώ.

Στόχος το 1 δισ. ευρώ
Γρίφος ο συντελεστής 11% για τον ΦΠΑ

Ισχυρό πονοκέφαλο προκαλεί στην κυβέρνηση το θέμα της αύξησης του ΦΠΑ, με αποτέλεσμα στο προσχέδιο να μη γίνεται η παραμικρή αναφορά στο ενδεχόμενο αύξησης του χαμηλού συντελεστή 11%. Επίσης ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί πότε θα προχωρήσει η εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο γι’ αυτό και δεν υπάρχει πρόβλεψη στον προϋπολογισμό. Το βασικό ζητούμενο για το οικονομικό επιτελείο είναι η ανεύρεση 1 δισ. ευρώ προκειμένου να αποφευχθεί η μαζική μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών από τον χαμηλό συντελεστή 11% στον υψηλό 23% όπως προβλέπεται στο μνημόνιο.

Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση δεν έχει καταλήξει σε «ισοδύναμο» μέτρο και από το υπουργείο Οικονομικών σημειώνουν ότι οι τελικές αποφάσεις θα συμπεριληφθούν στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή στις 20 Νοεμβρίου, αφού έχουν ολοκληρωθεί και οι εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το βασικό σενάριο που εξετάζεται περιλαμβάνει πολλές μετατάξεις προϊόντων και υπηρεσιών. Πιο αναλυτικά το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει.

• Τη μετάταξη ορισμένων βασικών αγαθών (π.χ. γάλα, ψωμί κ.ά.) από το 11% στο 5,5%, γεγονός που σημαίνει πως θα υποχωρήσουν και οι τιμές τους.
• Ο κύριος όγκος αγαθών και υπηρεσιών από το 11% θα πάει στο 13%.
• Ορισμένα προϊόντα «πολυτελείας» θα πάνε από το 11% στο 23%.

Το σύνθετο αυτό μοντέλο θα πρέπει να λάβει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών έχει ενημερώσει την Επιτροπή και περιμένει απάντηση αν οι παρεμβάσεις που θέλει να κάνει εμπίπτουν σε περιορισμούς της κοινοτικής νομοθεσίας. Επίσης θα πρέπει να συμφωνήσει και η τρόικα, κλιμάκιο της οποίας θα βρίσκεται στην Αθήνα στα τέλη Οκτωβρίου. Στο μέτωπο του πετρελαίου, η εξίσωση των φόρων σε θέρμανσης και κίνησης το πιθανότερο είναι να τεθεί σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2011.

Στο -2,6% η ύφεση
Εφιάλτης 14,5% για την ανεργία

«Eκρηξη» της ανεργίας έρχεται το 2011. Tο οικονομικό επιτελείο μέσω του προσχεδίου ανεβάζει τον πήχη στο 14,5%, ποσοστό που μεταφράζεται σε περισσότερους από 750.000 ανέργους εντός του επόμενου έτους από 590.000 σήμερα. Παράλληλα, η απασχόληση θα εμφανίσει νέα μείωση κατά 3% έναντι υποχώρησης 2,6% εντός του τρέχοντος έτους. H έξαρση της ανεργίας και η κάμψη της απασχόλησης είναι άμεσα συνδεδεμένες με την ύφεση, η οποία οριοθετείται για το 2011 στο -2,6%, όπως ακριβώς προβλέπει και το μνημόνιο. H ιδιωτική κατανάλωση θα υποχωρήσει κατά 4,5% έναντι 3,5% φέτος και οι επενδύσεις θα κάνουν νέα βουτιά της τάξης του 7%.

Στον αντίποδα αναμένεται ανάκαμψη των εξαγωγών με ενίσχυσή τους κατά 6,1%.

O πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 2,2% από πρόβλεψη για αρνητικό πληθωρισμό στο μνημόνιο.

Στο μέτωπο του δημοσίου χρέους εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί στα 330,13 δισ. ευρώ ή το 142,2% του AEΠ (έναντι 145,1% του AEΠ που αναγραφόταν στο μνημόνιο τον Mάιο), από 313,29 δισ. φέτος.

Αντιδράσεις
Βολές από την αντιπολίτευση

Eντονα επικριτική εμφανίστηκε η αντιπολίτευση για τον προϋπολογισμό του 2011, με αφορμή το προσχέδιο που παρουσιάστηκε χθες. Ο Χρήστος Σταϊκούρας από τη ΝΔ έκανε λόγο για προσχέδιο «οικονομικά αναποτελεσματικό και κοινωνικά άδικο» και σημείωσε ότι περιλαμβάνει νέες περικοπές, πρόσθετους φόρους και μεγαλύτερες θυσίες.

Eντονα αντέδρασε και το ΚΚΕ, το οποίο σε ανακοίνωσή του τονίζει, μεταξύ άλλων, «η κατάσταση των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων θα επιδεινώνεται διαρκώς και δεν πρόκειται να αλλάξει με όποια ψίχουλα δοθούν στο μέλλον για τους πιο εξαθλιωμένους». Για «ανελέητη κατεδάφιση» κάνει λόγο ο Παναγιώτης Λαφαζάνης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε βάθυνση της ύφεσης αναφέρεται αντίστοιχα ο ΛΑΟΣ σε δελτίο Τύπου του κόμματος.

Κ. Μίχαλος
Σε λάθος κατεύθυνση

Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για τον προϋπολογισμό κάνει ο πρόεδρος του EBEA K. Mίχαλος. Yπογραμμίζει ότι κινείται σε λάθος κατεύθυνση, καθώς επιμένει στις έκτακτες και νέες φορολογήσεις εφαρμόζοντας εχθρική πολιτική απέναντι στον ιδιωτικό τομέα.

«H κυβέρνηση επιμένει να κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση. Eπιμένει να αφαιρεί πολύτιμο οξυγόνο από τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, να τον επιβαρύνει με μια σειρά από νέες και έκτακτες φορολογήσεις, να τον οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση και ύφεση. Eξακολουθεί να εφαρμόζει μια εχθρική πολιτική, την ώρα που θα έπρεπε αντίθετα να στηρίζει τον ιδιωτικό τομέα, επιβάλλοντας λιγότερους φόρους, προκειμένου να μπορέσει να ανακάμψει», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του EBEA.

[ethnos.gr]