Εμφύλιος στην Κρήτη για το νερό
Εμφύλιος πόλεμος μαίνεται στη Δυτική Κρήτη για το νερό. Τοπικοί πολιτικοί παράγοντες, υπηρεσιακά στελέχη, κάτοικοι αστικών περιοχών και αγρότες ένα… κουβάρι.
Οι αγρότες καταγγέλλουν τους ΤΟΕΒ (Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων) ότι μεροληπτούν υπέρ των ξενοδοχειακών μονάδων, οι οποίες δεν έμειναν το καλοκαίρι ούτε στιγμή χωρίς νερό.
Οπως λένε χαρακτηριστικά «στις τουριστικές περιοχές σπαταλιέται το νερό και εμείς δεν έχουμε να ποτίσουμε» . Δεν είναι τυχαίο ότι για πρώτη χρονιά φέτος η Κρήτη κατανάλωνε «εισαγόμενα» λαχανικά (ντομάτες κ.ά.) καθώς πολλές καλλιέργειες καταστράφηκαν εξαιτίας των προβλημάτων στην υδροδότηση.
Από την πλευρά τους, οι κάτοικοι στον Δήμο Χανίων, αλλά και σε άλλες περιοχές του νομού, κατηγορούν τον ΟΑΔΥΚ (Οργανισμό Ανάπτυξης Δυτικής Κρήτης) για κακοδιαχείριση των υδάτων προς όφελος των αγροτών. Μάλιστα, ο δήμαρχος Χανίων κ. Κ. Βιρβιδάκης, μετά τις αλλεπάλληλες διακοπές υδροδότησης της πόλης, ζήτησε την παρέμβαση του εισαγγελέα διότι όπως υποστηρίζει η ύδρευση προηγείται της άρδευσης. Στελέχη του ΟΑΔΥΚ επικρίνουν τους τοπικούς άρχοντες για μικροπολιτικούς ελιγμούς, λόγω των επικείμενων δημοτικών εκλογών. Και το μπαλάκι της μεταβίβασης των ευθυνών συνεχίζεται… Μείζον ζήτημα ωστόσο, πέρα από τις αψιμαχίες, αποτελεί το γεγονός ότι το φάσμα της λειψυδρίας εμφανίστηκε φέτος στη Δυτική Κρήτη- και όχι στη φτωχή σε νερά Ανατολική Κρήτηεντονότερο από ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Οπως επισημαίνει ο διευθυντής του Κέντρου Εκτίμησης Φυσικών Κινδύνων και Προληπτικού Σχεδιασμού του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κ. Γ.Τσακίρης, η Ανατολική Κρήτη είναι η μοναδική περιοχή στη χώρα μας όπου φαίνονται τόσο καθαρά τα σημάδια των κλιματικών αλλαγών- υψηλός δείκτης ξηρασίας, πτώση στη στάθμη των υπόγειων υδάτων και ερημοποίηση εδαφών.
Η Δυτική Κρήτη όμως έχει υδατικούς πόρους σε απόλυτη επάρκεια. Στα Λευκά όρη, σύμφωνα με τον καθηγητή, ιστορικά το μέσο ετήσιο βροχομετρικό ύψος ξεπερνά τα 2 μέτρα (2.000 χιλιοστά)- μέγεθος που παρατηρείται σε περιοχές της Βόρειας Ευρώπης. Ακόμη και η Πίνδος θα «ζήλευε» τέτοια ύψη βροχής. Οσο για άλλες περιοχές της χώρας, στην Αθήνα καταγράφεται ύψος 450 χιλιοστών και στα κυκλαδονήσια 350-450 χιλιοστά.
«Το πρόβλημα στη Δυτική Κρήτη εντοπίζεται στον λανθασμένο προγραμματισμό των απαραίτητων έργων και μέτρων και στην ελλειμματική διαχείριση των υδατικών πόρων. Είναι τραγελαφικό να διαθέτει μια περιοχή τέτοια βροχομετρικά ύψη στα βουνά και να μην έχει νερό για ύδρευση και για άρδευση» τονίζει ο κ. Τσακίρης. Και προσθέτει: «Αν με τέτοια ύψη βροχής δεν υπάρχει νερό, τι θα γίνει στο μέλλον, όταν τα επιστημονικά μοντέλα συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η Κρήτη βαδίζει προς ένα ξηρότερο κλίμα»;
Την επάρκεια του υδατικού δυναμικού του Νομού Χανίων παραδέχεται και ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ΟΑΔΥΚ κ. Μ. Πατρελάκης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η έλλειψη διαθέσιμων υδατικών πόρων οφείλεται στην άνιση κατανομή τους στον χώρο και στον χρόνο (χιόνια και βροχοπτώσεις τον χειμώνα και την άνοιξη) αλλά και στην άνιση κατανομή της ζήτησης στη διάρκεια του έτους. Το καλοκαίρι η κατανάλωση αυξάνεται λόγω του τουρισμού. Ετσι μόνο ένα ποσοστό περίπου 10% του μέσου ετήσιου όγκου των επιφανειακών και υπόγειων νερών του Νομού Χανίων είναι εκμεταλλεύσιμο, με τα υπάρχοντα έργα. Το υπόλοιπο 90% παραμένει ανεκμετάλλευτο.
Εφέτος ήρθε άλλος ένας παράγοντας να προστεθεί στις αιτίες εμφάνισης προβλημάτων λειψυδρίας στην περιοχή: ο καιρός. Από τον Φεβρουάριο τα χιόνια έλιωσαν στα Λευκά Ορη. Αλλες χρονιές κρατούσαν ως και τον Ιούνιο. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει ο καθηγητής Εδαφολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Κ. Κοσμάς, δεν φταίνε οι κλιματολογικές συνθήκες. «Στην περιοχή δεν γίνεται σωστή διαχείριση των υδάτων. Δεν υπάρχουν υποδομές,μεγάλη ποσότητα χάνεται στο δίκτυο, οι αγρότες σπαταλούν άσκοπα σημαντικό ποσοστό των υδάτινων πόρων. Για παράδειγμα, όπως προέκυψε από μελέτη τού Ινστιτούτου Ελαίας,η άρδευση μπορεί να μειωθεί κατά 30% χωρίς να περιοριστεί η παραγωγή της ελιάς» αναφέρει ο καθηγητής.
Τα λεγόμενά του βρίσκουν σύμφωνο και τον κ. Πατρελάκη. «Ολα αυτά τα χρόνια, επειδή η περιοχή δεν είχε πρόβλημα, οι καταναλωτές είχαν συνηθίσει να καταναλώνουν άφθονο νερό.Επιπλέον,πάντα υπήρχε η νοοτροπία ότι τα νερά ανήκουν στην περιοχή όπου πηγάζουν. Αυτό δημιουργούσε και εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα.Το νερό είναι εθνικό αγαθό» λέει.
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχοςΚρυονερίδας κ. Μ. Κουτσουπάκης θεωρεί ότι είναι σημαντικό κάθε δήμος να διαχειρίζεται τα του οίκου του με νοικοκυροσύνη. Οπως τονίζει «δεν θέλουμε κανέναν κουμανταδόρο. Υπάρχει άφθονο νερό. Απλώς οι νέοι δήμοι πρέπει να συνεργαστούν ώστε ισότιμα να έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό για ύδρευση και άρδευση» αναφέρει. Οι Οικολόγοι Πράσινοι καταγγέλλουν τις τεράστιες ευθύνες της διοίκησης που αδιαφορεί για τις κατευθύνσεις που έχει θέσει για τη διαχείριση των υδάτων η οδηγία-πλαίσιο για τα νερά (2000/60). Οπως επισημαίνουν, οι αρμόδιοι δεν έχουν καταφέρει να διευθετήσουν ούτε τον ρυθμό απόληψης νερού από τη λίμνη της Αγιάς με σοβαρές συνέπειες για το οικοσύστημα.
Κάνουν και εισαγωγές οπωροκηπευτικών!
